GroenLinks vindt het jammer dat de Galloways zijn verdwenen. De uiterwaarden zullen een andere uitstraling krijgen. Dieren en mensen zullen niet meer door elkaar lopen. Dat, door het overnemen van het beheer door het Geldersch Landschap, de natuur in het geding is staat allerminst vast. Wel vindt GroenLinks dat het college heeft gefaald in het voorbereiden en informeren van de bevolking op de veranderingen. Ook heeft het college geen gebruik gemaakt van aangeboden expertise om te helpen bij het zoeken naar alternatieven.
Het afstoten van het beheer van de uiterwaarden stond al begin vorig jaar, samen met bijvoorbeeld de Kinderboerderij, op een lijstje van bijna tachtig bezuinigingsvoorstellen. Het lijstje was bij de hele gemeenteraad bekend. GroenLinks heeft toen het aflopen van het contract met het Geldersch Landschap genoemd als een goed moment om deze taak te heroverwegen. Wel werd de fractie dit voorjaar voor een voldongen feit gezet door het bericht dat het college het contract met het Geldersch Landschap al in 2011 had opgezegd.
De eigenaar van de grond, het Geldersch Landschap, gaat nu zelf bepalen hoe het de Baarsem- en Goilberdingerwaard gaat beheren en natuurwaarden behouden. De uitstraling van het gebied zal ongetwijfeld veranderen. GroenLinks vindt het ook jammer dat het Geldersch Landschap de mooie Galloways niet wilde overnemen. Er komen andere runderen voor in de plaats. Ook zullen wandelaars en runderen van elkaar gescheiden worden.
Voor GroenLinks telt vooral het behoud van de natuurwaarden en biodiversiteit in de Goilberdingerwaard en Baarsemwaard. Intensief recreatief gebruik van dit gebied kan hiermee op gespannen voet staan. Het komt de natuur ten goede als er minder mensen zwemmen, er minder zwerfvuil ligt en er minder (loslopende) honden komen. Wel vinden we dat het gebied open moet blijven voor wandelaars.
Daarom onderschrijven we de onlangs door de gemeenteraad unaniem vastgestelde uitgangspunten voor het bestemmingsplan buitengebied. Daarin worden de uiterwaarden - onderdeel van de Ecologische HoofdStructuur (EHS) - genoemd als natuurgebied. Dat betekent dat niet zomaar alles mag. Een van de uitgangspunten is dat het beleid is gericht op behoud en versterking(!) van de bestaande ecologische en landschappelijke waarden. Het enige waar een uitzondering op wordt gemaakt zijn de buitendijkse gebieden bij Werk aan het Spoel. Het is en blijft verder de taak van de gemeente om er als handhaver alert op te zijn dat in de uiterwaarden geen dingen gebeuren die in strijd zijn met het bestemmingsplan. Daarom hebben we nu geen redenen om te veronderstellen dat de rijkdom aan soorten planten en dieren in de Goilberdinger- en Baarsemwaard aangetast zal worden.
GroenLinks zal blijven volgen wat er gebeurt en in actie komen als dingen niet thuis horen in een natuurgebied en niet kloppen met het bestemmingsplan. Wij zijn blij met een scherpe club als de Natuur en Vogel Wacht Culemborg die exact weet hoe het er met de biodiversiteit op dit moment voor staat; bereid is die te blijven monitoren en met het Geldersch Landschap het gesprek aangaat. GroenLinks verwacht verder dat de cultuurhistorische ‘armenboomgaard’ bij het Geldersch Landschap - beschermer en beheerder van natuur en cultureel erfgoed - in goede handen is, al zullen Culemborgers zelf daar misschien ook de handen voor uit de mouwen moeten steken.
Was het niet-verlengen van het contract met het Geldersch Landschap de juiste keuze? Politiek is wikken en wegen en voortdurend, niet altijd prettige, keuzes maken. Toch moet gezegd dat het op zijn minst gewoon fatsoenlijk was geweest als de gemeente haar eigen bevolking bijtijds had geïnformeerd en voorbereid. Het gebrek aan transparantie is misschien wel de grootste grief van iedereen die nu boos is over de verwijderde galloways.
Het VVD-D66-CDA-college heeft ook een kans laten liggen door geen gebruik te maken van Culemborgers die vorig jaar hun expertise aanboden bij het onderzoeken van alternatieven. Mensen informeren en betrekken; bewoners het heft in handen geven, is een zwak punt van het college. GroenLinks heeft daarop meermaals kritiek gehad. Omdat dat toch een kwestie van houding is, kom je met het indienen van moties of het stellen van nog meer vragen niet zo ver. De verdwenen galloways staan symbool voor die houding; voor het gebrek aan durf om burgers aan het stuur te zetten.