Het is traditie dat fractievoorzitters bij aanvang van de behandeling van de Begroting een algemene beschouwing uitspreken. Een algemene beschouwing komt tot stand in samenspraak met de (steun)fractie en heeft een relatie met moties en amendementen die de fractie indient : “Een jaar en een dag geleden sprak ik op deze plek het vertrouwen uit nog vóór de lente te rekenen op het lang verwachte en beloofde Culemborgse milieuplan. Maar toen we afgelopen zomer de kaders vaststelden voor deze begroting, was het zelfs noodzakelijk een amendement in te dienen waarmee we afspraken het milieu de komende jaren “zoveel mogelijk te ontzien”.

De meest recente illustratie van de opvatting van wat dit college verstaat onder ‘het milieu ontzien’ is het antwoord op een van onze vragen dat het doel van onkruidbestrijding met chemicaliën is ‘behoud van een goede waterkwaliteit’. Milieu en klimaat worden er met zulke opvattingen natuurlijk niet beter op.

Eind deze maand gaan we dan eindelijk hier in de raad onze doelen met betrekking tot klimaat, energie en milieu bespreken. Het ‘milieuperspectief’, de visie van dit college op een duurzaam Culemborg, van dit college is namelijk ‘af’ en gereed voor inspraak van alle inwoners. Wij hebben het nog niet gezien, maar verwachten er vanzelfsprekend veel van. In de wandelgangen is ons al eens toevertrouwd dat het ‘milieuperspectief’ zó ambitieus zou worden dat zelfs GroenLinks ervan zou opkijken. Daarom zijn we benieuwd naar de ambitieuze plannen om Culemborg zó in te richten dat je je als fietser koning voelt en vogels zich in een paradijs wanen, naar de plannen om met het isoleren van oude huizen werkgelegenheid te creëren en de energierekening omlaag te brengen, we zijn benieuwd naar de fietstaxi en naar het plan dat de gemeente samen met de ondernemers heeft opgesteld om het energieverbruik te verlagen; we zijn benieuwd naar de plannen voor een tweede ecologische wijk en naar de milieuvriendelijkheid van de inkopen en aanbestedingen van de gemeente en vanzelfsprekend komt er in Culemborg een ‘milieuloket’ waar Culemborgers terecht kunnen met vragen over duurzaam en energiezuinig verbouwen van hun woning en een duurzaamheidslening kunnen afsluiten.

Als onze verwachtingen te hoog gegrepen blijken te zijn dan zit er niets anders op dan te wachten tot na de verkiezingen en dan, bij het bestemmen van het positieve resultaat van 2009, ruimte te maken voor het grijpen van kansen om duurzame investeringen in milieu, natuur en klimaat mogelijk te maken.

Voor dit moment komen we bij de Najaarsrapportage met een motie waarin het college verzocht wordt de compensatie van de CO2-uitstoot van het gemeentelijk wagenpark, dat twee jaar geleden al was beloofd, nu snel te regelen.

Bij de aanvang van deze coalitie in 2006 kwam er naast drie fulltime wethouders een parttime wethouder bij. GroenLinks stelde daar toen al kritische vragen over. Nu de raadsperiode ten einde loopt komt het college met de suggestie om dat terug te draaien. Daar gaan we natuurlijk op in. GroenLinks dient daarom een amendement in om € 50.000 per jaar te bezuinigen op wethouders zodat dit geld voor andere zaken ingezet kan worden.

Het college wil heel graag dat burgers de gemeente zien als serieuze gesprekspartner. Met die woorden staat dat letterlijk zo in de begroting. GroenLinks heeft bij de vorige algemene beschouwingen aandacht gevraagd voor het omgekeerde, namelijk dat de gemeente de burgers serieus neemt.  Hoe staat het er nu voor? Neem je burgers serieus als je bezuinigingen afroept voordat je eerst eens even met de betrokken organisaties overlegt? En dan denk ik niet eens alleen aan de stress voor de professionals in die organisaties, maar zeker ook aan de vrijwilligers. Of, wanneer je in je persbericht zegt dat de vogelvereniging misschien wel de zorg voor de volières in de Plantage over zou kunnen nemen, maar dat die club nergens van weet? Logisch dus dat er vandaag amendementen ingediend gaan worden om dit soort oekazes in betere banen te leiden: over de Volksuniversiteit, de volières in de Plantage en De Fransche School.

GroenLinks vindt dat de gemeente heel voorzichtig moeten zijn met korten op welzijn. Welzijn gaat over het bevorderen van zelfredzaamheid en leefbaarheid. Leefbaarheid en veiligheid in een wijk hebben veel met elkaar te maken en er is een rechtstreeks verband met werkloosheid, lage inkomens en segregatie. De omvang van jeugdwerkloosheid en langdurige werkloosheid blijken een belangrijke verklaring te zijn voor overlast en onveiligheid. Jongeren en volwassenen perspectief bieden op scholing en werk is daarom het allerbelangrijkste. Daar gebeurt al veel aan en die aandacht moeten we niet laten verslappen. Als het economisch slechter gaat is de kans groot dat er meer mensen in een kwetsbare positie terecht komen of in een positie die anderen kwetsbaar maakt. Meer werkloosheid, meer kinderen die sturing nodig hebben, meer ouders die hulp nodig hebben, meer ouderen die proberen hun zelfstandigheid te behouden, meer mensen met schulden en meer arme mensen, dat alles betekent dat de welzijnsorganisatie harder aan de weg moet timmeren en, overigens ook, dat er meer vrijwilligers nodig zijn. Met bezuinigen op welzijn is GroenLinks dan ook zeer terughoudend.

Vandaag dient GroenLinks een motie ‘reclamebelasting’ in. Het grappige van deze belasting is dat veel ondernemers uit het MKB hem graag willen betalen, sterker nog, er zelfs om vragen! Een aantal van hen spant zich in verenigingsverband in voor evenementen en activiteiten die de stad aantrekkelijk en bruisend maken. Helaas zijn er ook ondernemers die daar wel van profiteren, maar zelf de hand op de knip houden. Waar solidariteit geen vanzelfsprekendheid is, moet je hem soms afdwingen. De gemeentelijke overheid kan dat doen door reclamebelasting te gaan heffen waarvan de opbrengst rechtstreeks ten goed komt aan de ondernemers. In veel steden bestaat het al. De ondernemers bepalen zelf hoe het geld uit dit potje, dat zij zelf bijeen hebben gebracht, wordt besteed.

GroenLinks vraagt zich af of het aan onze stadgenoten uit te leggen valt dat je bezuinigingen afkondigt, met nog meer doemscenario’s in het verschiet, maar tegelijkertijd, zonder blikken of blozen, zegt door te willen gaan met het bouwen van een nieuwe vergaderzaal voor de raad. In een economische crisis verkeren en wel een raadzaal bouwen die niet echt nodig is, is toch wel een beetje vreemd. Wij dienen een motie in om af te zien van de bouw van een nieuwe raadzaal. GroenLinks blijft wel voorstander van het opknappen en toegankelijk maken van het Stadhuis zelf en het geschikt maken voor gebruik door zoveel mogelijk Culemborgers. Dat is cultureel erfgoed waar we zuinig op moeten zijn. Maar GroenLinks is nooit een warm voorstander van de bouw van een nieuwe raadzaal geweest omdat wij vinden dat je ook op andere locaties kunt vergaderen. Bijvoorbeeld in het theater op een maandag- of dinsdagavond, want dat zijn traditioneel geen  uitgaansavonden. De raad op het podium en een prachtig uitzicht voor het publiek. Op die manier gebruik je een gebouw van de gemeente effectief en multifunctioneel en het komt de exploitatie van het theater ten goede.  En de 6,5 ton die je daarmee minimaal spaart steek je als gemeente lekker in je zak en besteedt die aan zaken waar de stad echt profijt van heeft.

Waar de discussie eigenlijk over zou moeten gaan is of het belang van een goed en democratisch bestuur gediend wordt met een bepaalde locatie. Zou immers aangetoond zijn dat vergaderen in een nieuwe raadzaal of in een historische omgeving leidt tot betere besluiten van de gemeenteraad, dan zou GroenLinks hier natuurlijk heel anders in staan.

Samengevat:

  • GroenLinks wil geen gif op straat.
  • GroenLinks wil dat burgers én organisaties serieus genomen worden. De Fransche School krijgt de gelegenheid een “alternatieve opzet” uit te werken”; de Volksuniversiteit krijgt gelegenheid in eigen tempo te wennen aan minder budget en de volières in de Plantage blijven sowieso.
  • GroenLinks wil niet meer dan 3 fte wethouders.
  • GroenLinks wil niet verder bezuinigen op welzijn.
  • GroenLinks wil een levendige binnenstad. Om dat te bevorderen gaat de gemeente reclamebelasting heffen.
  • GroenLinks wil de bouw van de nieuwe raadzaal afblazen

 

Er is veel te doen en te bereiken in deze stad.

GroenLinks heeft er zin in!”

Begrotingsraad 5 november 2009