Binnenkort praat de gemeenteraad over het nieuwe bestemmingsplan buitengebied. De fractie van GroenLinks oriënteert zich op de verschillende belangen in het buitengebied. Begin juni waren we op uitnodiging van de Stichting Waardevol Culemborg in de uiterwaarden. Wat er wel of niet mag in de uiterwaarden wordt bepaald door het bestemmingsplan. Het college noemt het nieuwe bestemmingsplan ‘conserverend’. Wij denken dan aan behoud en versterking van het goede en het mooie, van eeuwenoud landschap en natuurwaarden. Het college bedoelt er vooral mee dat alles wat in het oude bestemmingsplan mocht, nu ook mag. Dat vinden we te passief. Het moet toch mogelijk zijn het buitengebied, en met name de uiterwaarden, tot een mooier gebied te bestemmen? Voor de GroenLinks fractie geldt op oude landbouwgronden en in de uiterwaarden een ‘nee, tenzij’ principe als het gaat om landbouwactiviteiten. Elders in het buitengebied geldt voor ons dan ‘ja, mits’. Daar is ruimte voor agrariërs om uit te breiden.
Donkere wolken pakken zich samen als de GroenLinks fractie een werkbezoek aan de oostelijke uiterwaarden brengt. Op uitnodiging van Stichting Waardevol Culemborg maken we een wandeling door het gebied. Het regende gelukkig pas na afloop. Donkere wolken pakken zich ook samen voor de oostelijke uiterwaarden zelf. Het eeuwenoude landschap wordt bedreigd door recent menselijk ingrijpen. Zo is er het laatste jaar een Middeleeuwse woonterp afgegraven en ook een eeuwenoude zomerdijk is geëgaliseerd. Een oude boomgaard wordt verwaarloosd, varkens doen zich te goed aan de bast. Nieuwe hekken, afrasteringen en maïsakkers bepalen zo langzamerhand het beeld. Ook de natuur gaat achteruit; er is steeds minder gevarieerde begroeiing en er zijn minder weidevogels. Het wordt er voor de wandelende Culemborger en toerist niet leuker op. Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen in delen van het gebied. Zo zijn er in delen van de Lazaruswaard waar natuurgericht beheer plaatsvindt, twee kwartelkoningen gesignaleerd. Het kan dus wel om landbouw en natuur op elkaar af te stemmen.
Op dit moment wordt het bestemmingsplan voor het buitengebied opnieuw opgesteld. Een goede gelegenheid om gewenste ontwikkelingen hun plek te geven en ongewenste tegen te gaan. GroenLinks maakt een duidelijke keuze. In de uiterwaarden past geen verstorende landbouw die de cultuurhistorische waarden en natuurwaarden aantast. Rondlopend vee is prima, maïsteelt uit den boze. Ook op oude landbouwgronden tegen de dijk aan moeten we landbouwactiviteiten goed inpassen. ‘Nee tenzij’ zoals dat heet.
Maar elders in het buitengebied geldt voor ons dan ‘ja mits’. Daar is ruimte voor agrariërs om uit te breiden.