De gemeenteraad discussieerde donderdag jl. over de Perspectiefnota 2014-2017: waar geven we de komende jaren ons geld aan uit en hoe zit het met de balans tussen inkomsten en uitgaven? Claire Vaessen hield namens GroenLinks haar beschouwing over de situatie de komende jaren. Kern van haar betoog: geef burgers en organisaties meer vrijheid en meer tijd om zelf met slimme en creatieve oplossingen te komen. Lees voor het volledig betoog bij 'Lees meer'.
Vandaag kijken we vier jaar vooruit. Ook de provincie kijkt mee. Is onze financiële planning wel op orde? Nee dus, zegt de provinciale toezichthouder deze week in een ronduit vernietigend mailtje: met dít financiële perspectief komt Culemborg onder verscherpt toezicht te staan. Dat betekent dat Vrijstad Culemborg mede vanuit Arnhem zal worden geregeerd.
Er is veel om over te somberen: alles wordt duurder en er is onzekerheid over werk en zorg. Tegelijkertijd hebben we gezien dat bezuinigingen ook prikkelen om met heel andere ideeën te komen.
Het is natuurlijk jammer dat het college de afgelopen jaren kwistig geld heeft uitgegeven. Zo moest er een nieuwe raadszaal komen. En rechtszaken over dwarsverbindingen en voetbalvelden waren bij andere besluiten niet nodig geweest.
Het college heeft ook besparingsmogelijkheden laten liggen. Stadsinitiatieven op het gebied van kunst en cultuur bijvoorbeeld. En we constateren dat de financiële dekkingsgraad van sportvelden en sportzalen nog nooit zo laag was.
In dit financieel Perspectief zou GroenLinks het wegenonderhoud niet uit de wind gehouden hebben. Dat mag over vier jaar best soberder. Daar is ook ruimte voor. Een tandje minder ook voor het onderhoud van de openbare ruimte. Uitgaven om meer toeristen te trekken mag het bedrijfsleven zelf betalen. En de OZB mag omhoog om iets wat we echt waardevol vinden niet te laten verdwijnen. En dan valt er in 2017 toch ook wat te vieren, want dan is de nieuwe school op Terweijde in gebruik genomen.
Laten we afspreken om aan kunst en cultuur in 2017 een dik miljoen te besteden. Dat is dus bijna een half miljoen minder dan nu. En dan gaan we ons als gemeente niet teveel met de inhoud bemoeien. We geven burgers en organisaties daarin meer vrijheid. Grote kans dat energieke Culemborgers met goede en slimme oplossingen komen. Dan hebben we over vier jaar nog steeds een florerend cultuurklimaat. En dat maakt van Culemborg een aantrekkelijke stad.
Laten we afspraken om aan sport niet meer dan twee miljoen te besteden. Dat is, nog afgezien van de nieuwe tekorten die de Perspectiefnota laat zien, acht ton minder dan nu. En dan laten we als gemeente die accommodaties misschien helemaal los. We geven burgers en organisaties daarin meer vrijheid. Grote kans dat betrokken Culemborgers met goede en slimme oplossingen komen. Dan hebben we over vier jaar nog steeds bloeiende sportverenigingen. Dat is goed voor het sociale leven in Culemborg.
Dat zijn grote veranderingen. Maar hoe eigenzinnig en creatief de oplossingen waar betrokken inwoners zelf het voortouw in nemen ook zijn, ze zijn niet zomaar eventjes gerealiseerd. Dat kost tijd.
Hoe moet het nu met de betaalbaarheid van dit alles? Entreeprijzen zullen onvermijdelijk hoger en lidmaatschappen duurder worden. Wanneer mensen zelf baas zijn over wat zij zelf graag willen en in stand houden, dan is de bereidheid om daar financieel iets voor over te hebben, groter. Voor Culemborgers met een dikkere portemonnee is dat geen probleem. Voor hen is het een kwestie van keuzes maken. Voor mensen met een smalle beurs zal de gemeente moeten bijspringen. Daarvoor hebben we het minimabeleid. GroenLinks is bereid om dat te verruimen of met inwoners van de stad te zoeken naar andere praktische oplossingen.
Laten we afspreken om aan welzijns- en maatschappelijk werk, tussen de 2 en 2,5 miljoen te besteden. Dat is een half miljoen minder dan nu. Dat ligt wat ingewikkelder, want eerst moeten we met elkaar afspreken welke taken daar precies onder vallen. En dan moet de gemeente zich niet teveel met de uitvoering bemoeien. We geven vakmensen meer vrijheid. Grote kans dat zij met goede en slimme voorstellen komen. Net als sport en cultuur betaalt welzijnswerk zich op andere terreinen terug. Er is wel één belangrijk verschil: de inkomstenkant van preventie kun je niet opvangen met hogere tarieven.
Materieel is er vanuit de overheid een stuk minder te verdelen. Dat zal, zeker weten, pijn gaan doen. Maar GroenLinks weet ook waar inwoners in deze vitale, betrokken en eigenzinnige stad toe in staat zijn. Met elkaar, voor elkaar. In samenwerking en in dialoog met het stadsbestuur. Dat kan veel opleveren.