GroenLinks fractievoorzitter Claire Vaessen blikt in haar 'algemene beschouwingen' bij de behandeling van de begroting 2014 terug op de afgelopen vier jaar. Culemborg is er niet beter op geworden. Hoewel dit niet alleen aan het College is te wijten, heeft het College te weinig gedaan om de stad voor te bereiden op de krappere budgetten. Met kunst- en vliegwerk zijn begrotingen sluitend gemaakt zonder echte visie op de toekomst van de stad. Voorzieningen worden afgebroken en het College komt pas zeer laat tot actie om samen met bewoners en organisaties in de stad te zoeken naar nieuwe mogelijkheden. Het zal de komende jaren echt anders moeten. We kunnen als gemeentelijk bestuur niet alles meer zelf oplossen en we moeten dat ook niet meer willen. Als overheid moeten we aansluiten bij de burgers in onze stad. Gebruik maken van de energie die bij mensen leeft om zaken in Culemborg te verbeteren, in plaats van alles zelf te willen bepalen. GroenLinks zet zich hiervoor in en blijft zich inzetten. En we hopen dat we daarbij kunnen optrekken met andere partijen in deze raad.

We behandelen vandaag de vierde en laatste begroting van dit College en van deze coalitie. Een goed moment om terug te kijken. De simpele vraag is: is Culemborg beter af dan vier jaar geleden? En het eerlijke antwoord is: nee. Steeds meer mensen raken werkeloos, de leegstand in de binnenstad neemt toe, het aantal nieuwbouwwoningen stagneert en de voorzieningen in de stad staan onder druk, vooral op cultureel gebied. Culemborg dreigt hierdoor onaantrekkelijk te worden voor nieuwe bewoners en bedrijven.

Is dit allemaal te wijten aan dit College? Nee, niet alleen. Culemborg heeft – net als de rest van Nederland - te maken met economische tegenwind en moet fors bezuinigen om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen.

Weinig visie en pas laat in actie
Maar de rode draad in de afgelopen vier jaar was toch wel dat dit College te weinig heeft gedaan om de stad voor te bereiden op het feit dat er minder geld beschikbaar is. In plaats daarvan is elk jaar met kunst en vliegwerk de begroting steeds sluitend gemaakt. Het college doet aan ‘Excel-besturen’: als de formules maar correct in het spreadsheet staan, dan redden we het wel. Een visie op de toekomst van onze stad hebben we niet kunnen ontdekken. Pas toen het bijna te laat was, kwam het College in actie. We hebben dit kunnen zien bij de haven, waarbij de raad het College op ’t nippertje heeft opgedragen om gesprekken met De Helling te beginnen over erfpacht, terwijl de aanbesteding om te verkopen al in gang was gezet. Een voorbeeld van gebrek aan visie is dat het college klaarblijkelijk bereid is het risico te lopen dat het museum zijn status van erkend museum kwijtraakt. Dat zal een domino-effect veroorzaken resulterend in minder fondsen, een minder interessant museum, minder vrijwilligers en minder bezoekers. En bedenk dan dat tegelijkertijd het college bezig is met imago-onderzoeken om meer toeristen en huizenkopers naar Culemborg te krijgen.

De zwemverenigingen dienden twee jaar geleden ook al een plan in voor een 2521-bad, maar dat zou zesduizend euro subsidie meer kosten dan de kwart miljoen die we als richtbedrag vastgesteld hadden. Als richtbedrag, meer niet. Hadden het College toen ‘ja’ gezegd, dan stond het zwembad er nu wellicht al en was er meer tijd geweest om de overgang van het oude naar het nieuwe bad te regelen.

Als, op het laatste moment, belangrijke wijzigingen naar de gemeenteraad worden gestuurd, dan komt dat de zorgvuldigheid van de begrotingsbehandeling niet ten goede. Het is dan woekeren met tijd en nachtrust. Aan sommige van die wijzigingen ligt informatie ten grondslag die al veel eerder bekend was. De directeur van de Plantage vertelde in april bij de ZBB gesprekken al over het nadelige effect van het wegvallen van huurinkomsten en het voornemen om met een alternatief plan de bezuinigingen het hoofd te bieden. Toch vreemd dat het college daar nu pas mee komt.

En moeten we het nog hebben over de cultuursector? Ondanks een toezegging aan de raad liet het college er een zomervakantie lang overheen gaan om iets te ondernemen. Dat was tekenend voor de manier waarop het omgaan met mensen in de stad vaak beleefd wordt. Het theaterbestuur zag in de loop der jaren meerdere verbouwingsplannen sneuvelen. Medewerkers en vrijwilligers liepen zich de benen uit het lijf om aan de grillen van de gemeenteraad te voldoen en ze speelden het – tegen de verwachting van sommige fracties in –tóch klaar om 400.000 euro bij elkaar te sprokkelen als ‘bewijs’ van draagvlak in de stad. Intussen wisten ze een groeiend aantal bezoekers te trakteren op prachtige voorstellingen. Deze Culemborgers, krijgen als klap op de vuurpijl van het college het verzoek het theater ‘terug te geven aan de stad’. Beschamend eigenlijk.

De teloorgang van voetbalvereniging Fair Play en hoe het College heeft gesold met deze club is net zo triest.

Onuitvoerbare plannen
In plaats van samen met de stad te zoeken naar nieuwe wegen, kwam het College met allerlei plannen die onuitvoerbaar bleken. Wie herinnert zich nog Culemborg aan de Lek? De ambitie die daarvan is overgebleven, is het aanharken van het terrein rond de Steenovenslaan. En de dwarsverbindingen tussen Goilberdingen en Parijsch? Die blijven gelukkig gesloten voor autoverkeer, nu de Raad van State de protesterende bewoners in het gelijk stelt.

Er zijn gelukkig ook lichtpunten. GroenLinks is blij dat er – na jaren wikken en wegen – gekozen is voor een nieuwe, brede school in Terweijde. Het Ondernemersfonds is er gekomen en Achter de Poort gaat er met de nieuwbouw zienderogen op vooruit.

Communicatie was pover
Communicatie was het belangrijke speerpunt van D66 bij de vorige verkiezingen. Daarvan hebben veel mensen geconstateerd - inclusief de fractievoorzitter van genoemde partij zelf - dat het College belangrijke steken heeft laten vallen. Ook uit gesprekken die wij hebben gehad met bewoners in de verschillende wijken kwam één ding duidelijk naar voren: mensen vinden dat ze te laat betrokken worden en ze voelen zich niet serieus genomen. Bij sommige plannen heeft dat geleid tot een procedure bij de Raad van State die eindigde in een nederlaag voor de gemeente. Zoals we hebben gezien bij de dwarsverbindingen en de Jan van Riebeeckstraat. Het lukt dit College te vaak niet om echt in gesprek te komen met bewoners en samen met hen op te trekken in het ontwikkelen van nieuwe plannen.

GroenLinks wil het anders
Het zal de komende jaren echt anders moeten. We kunnen als gemeentelijk bestuur niet alles meer zelf oplossen en we moeten dat ook niet meer willen. Als overheid moeten we aansluiten bij de burgers in onze stad. Gebruik maken van de energie die bij mensen leeft om zaken in Culemborg te verbeteren, in plaats van alles zelf te willen bepalen. Want, ondanks, alles zien we in de stad ook veel goede dingen gebeuren en komen mensen met plannen en ideeën. Daar moeten we van profiteren en op een goede manier gebruik van maken. GroenLinks zet zich hiervoor in en blijft zich inzetten. En we hopen dat we daarbij kunnen optrekken met andere partijen in deze raad.